به طورکلی، خودشیفته بودن به همراه ماکیاولیسم (پیروی از اصول نیکولو ماکیاولی، فیلسوف و سیاست‌مدار ایتالیایی)، و اختلالات فکری و روانی صفات تیره شخصیت نامیده می‌شود چون اثر بدی بر سلامت فرد می‌گذارند.
یکی از انواع اختلال خودشیفتگی خودشیفتگی آسیب‌پذیر نام دارد. این حالت به‌شدت با هراس از طرد شدن و گرایش به یک دیدگاه خصمانه پیوند دارد، اما این چه ارتباطی به خندیدن دارد؟ بر اساس مقاله‌ای که در مجله شخصیت و تفاوت‌های فردی منتشر شد، افراد خودشیفته آسیب‌پذیر هم‌زمان که از مسخره شدن توسط دیگران واهمه دارند، از خندیدن به دیگران لذت می‌برند. خودشیفته‌های آسیب‌پذیر قادر به یکدلی با دیگران نیستند و با آنها رفتاری ظالمانه دارند، اما از انتقاد دیگران نیز وحشت دارند.
آنا بِلاسکو بِلد (Ana Blasco-Belled) نویسنده این مقاله، که در حال گذارندن دوره فوق‌دکترایش در دانشگاه خیرونا در اسپانیا است، بعد از آشنایی با محقق لهستانی دکتر رادوسواف روگوزا (Dr. Radosław Rogoza) به موضوع صفات تیره شخصیت علاقه‌مند شد.
او می‌گوید: در طول سال‌های اخیر شاهد این بوده‌ایم که قلمرو خودشیفتگی از حوزه شخصیت به حوزه‌های دیگر مانند سلامت گسترش پیدا کرد. بررسی رابطه خودشیفتگی با سالم بودن، به منظور درک پیامدهای اجتماعی این ویژگی، و تأثیر آن بر تندرستی، روز به روز توجه محققان بیشتری را به خود جلب می‌کند.
سه نوع واکنش به شوخ‌طبعی در روابط اجتماعی
شوخ‌طبعی یک فرد عمدتاً یک ویژگی مثبت است اما می‌تواند با هدف تمسخر هم استفاده شود. در موقعیت‌های بینافردی، افراد اعمال دست انداختن، شوخی کردن و خندیدن را به سه صورت تجربه می‌کنند: گِلوتوفوبیا، گِلوتوفیلیا، و کاتاگِلَستیسیسم. گلوتوفوبیا یک نوع اختلال اضطراب اجتماعی است. در این حالت، فرد از این هراس دارد که دیگران به او بخندند. در حالت‌های شدید این اختلال، فرد ممکن است شوخی‌های عادی را بد تعبیر کرده و آزرده‌خاطر شود. در حالت گلوتوفیلیا، فرد از خنده‌های دیگران به خودش لذت می‌برد، و خنده‌ها را نشانه قدردانی دیگران یا موفقیت اجتماعی خودش در نظر می‌گیرد. در حالت سوم، یعنی کاتاگلستیسیسم، فرد از خندیدن به دیگران لذت می‌برد.
مطالعه بر روی خودشیفتگی آسیب‌پذیر
بلاسکو-بلد و همکارانش، برای بخش اول مطالعه، مطالعه 1، 419 دانشجوی دوره کارشناسی و برای مطالعه 2، 211 بزرگسال را به خدمت گرفتند. هدف مطالعه 1 ارزیابی رابطه بین خودشیفته‌های آسیب‌پذیر و شیوه واکنش آنها به تمسخر و خنده بود. نتایج این بخش نشان داد که ترس از مسخره شدن (گلوتوفوبیا) و لذت بردن از خندیدن به دیگران (کاتاگلستیسیسم) با خودشیفتگی همبستگی دارند. اما لذت بردن از مسخره شدن (گلوتوفیلیا) هیچ رابطه‌ای با خودشیفتگی ندارد. به بیانی دیگر، این افراد از شوخی‌های دیگران ناراحت می‌شوند، اما دوست دارند خودشان با دیگران شوخی کنند.
مطالعه 2 جنبه‌های خصمانه و انزواطلبانه خودشیفتگی را مورد بررسی قرار داد و نشان داد که هر دو این جنبه‌ها با گلوتوفوبیا (ترس از مسخره شدن) در ارتباط بودند، اما فقط جنبه رفتارهای بدخواهانه با کاتاگلستیسیسم (لذت از خندیدن به دیگران) همبستگی داشت. به عبارتی دیگر، ترس افراد خودشیفته از تمسخر دیگران باعث می‌شود از کسانی که با آنها شوخی می‌کنند فاصله بگیرند یا با آنها دشمنی داشته باشند. همین دشمنی در مواردی به صورت تحقیر و تمسخر دیگران بروز پیدا می‌کند.
محدودیت‌های مطالعه بلاسکو-بلد
این مطالعه به دنبال درک این بود که خودشیفته‌های آسیب‌پذیر به تمسخر، خنده، و شوخی‌های دیگران چطور واکنش نشان می‌دهد. اما این مطالعه با دو محدودیت روبرو بود. محدودیت اول این بود که همه معیارهایی ارزیابی مورد استفاده در این تحقیق گزارش شخصی افراد شرکت‌کننده بود. در این روش ارزیابی، افراد تمایل دارند چهره اجتماعی مطلوبی از خودشان به نمایش بگذارند. به همین دلیل، در درستی پاسخ‌های آنها می‌توان تردید کرد. محدودیت دوم این بود که همه شرکت‌کنندگان در مطالعه 1 دانشجویان کارشناسی بودند. بنابراین، نتایج این مطالعه را نمی‌توان به‌سادگی به همه افراد جامعه نسبت داد.
وضعیت خودشیفته های آسیب‌پذیر در جامعه
بلاسکو-بلد می‌گوید: «مهم است که پیامدهای درون‌فردی و بینافردی خودشیفتگی را درک کنیم. خودشیفته بودن آسیب‌پذیر نوعی خیالبافی در مورد تحسین شدن و دوست داشته شدن توسط دیگران است. اما، به نظر می‌رسد که دشمنی افراد خودشیفته آسیب‌پذیر با دیگران باعث می‌شود که در اجتماع از آنها بیزار باشند. بنابراین، انتظار این افراد به بزرگ دیده شدن نزد دیگران برآورده نمی‌شود، و این مسئله احساسات و واکنش‌های خصمانه را در آنها تحریک می‌کند.»
منبع:
بدون شرح